De zon, de maan en de sterren
In een eerdere bijdrage berichtten we over de biodynamische wijnbouw. Het
artikel is hier te vinden: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/05/beste-peter-er-zijn-in-nederland-nog_16.html
Biodynamica wordt vaak gezien als een wat vreemd gedoe. Ook in de wijnbouw. Dat is niet zo gek. Sommige gebruiken zijn inderdaad behoorlijk exotisch, terwijl ook de ambassadeurs van het bd-gedachtegoed de zaak niet altijd vooruit helpen. Boeken van wijnbouwer Nicolas Joly, de grote voortrekker op dit gebied, verzanden meestal in een
nogal voorspelbare, negatieve analyse van onze moderne tijd. Mobieltjes en hun antenne-masten
verpesten de wijnbouw, om van het scannen van streepjes-codes op wijnflessen nog maar te zwijgen. Dood en verderf voor de levende wijn - die in de winkel, bij de kassa, door de negatieve straling van de streepjesscanner het loodje legt. Nog voor zijn bevrijding.
De beweging lijkt zichzelf daarmee wat weg te duwen naar
de randen van de cultuur, terwijl er aan de andere kant toch ook zéér grote
wijnhuizen serieus met bd aan de gang zijn. Met goede resultaten.
Dat is de grote paradox.
Hebben wij een standpunt over dit alles? We zijn behept met een wetenschappelijke achtergrond, en dat maakt ons misschien niet de meest aangewezen instantie om die vraag te beantwoorden. Scepsis is ons vak, en wat ons betreft kunnen veel van de goede resultaten van de bd-wijnbouw, even goed toegeschreven worden aan een
veel aandachtiger, ecologisch bewuster en, ja, liefdevoller benadering van het
métier - in wijnkelder en druiventuin - dan in de jaren vóór de omschakeling naar bd. Want sceptisch of niet: in de liefde geloven we wel, en in contrast met de dodelijke spuitcultuur van vroeger, zal een zorgzame bd-benadering ongetwijfeld een weldaad zijn. Die gerust ook de wijnkwaliteit ten goede komt. Waarom niet? En natuurlijk helpt het ook mee, om op totaal
verdichte bodems niet langer met tractoren rond te rijden, maar met paarden
door de wijngaard te gaan. Prachtig romantisch bovendien, en stilte in de wijngaard. Een
zegen voor mens, dier en plant.
Maria Thun
Er is één onderzoekster voor wie we zelf graag een uitzondering
maken, en voor wie we bereid zijn onze scepsis een héél klein beetje op te schorten. Dat
is de Duitse Maria Thun, dit jaar net vóór haar negentigste verjaardag overleden na
een rijk en lang leven van experimenten met bd-preparaten, allerlei vormen van bladmest
(kruidenthee), en ook experimenten met de invloed van maan en sterren op de
groei, bloei en vruchtzetting. Haar onderneming was groot opgezet. Velden met klaver, grassen en granen, in de liefelijke,
glooiende streek van het riviertje de Lahn in midden Duitsland. Haar boeken
staan vol met die prachtige vroege, stille kleurenfoto's vol zomer
& wuivend gewas. De zomers van ook onze levenstijd.
Aussaattage
Elk jaar in december valt bij ons mevrouw Thun haar jongste
uitgave in de bus: de Aussaattage voor het
nieuwe jaar. Een boekje, of meer een werkschrift eigenlijk, dat al 51 jaar lang elk jaar opnieuw wordt uitgegeven,
en waar in staat welke perioden en dagen wat Thun betreft gunstig of ongunstig
zullen zijn voor zaaien, snoeien en verplanten. Haar onderzoek van jaren
leerde haar dat de invloed van de maan daarbij van doorslaggevende betekenis is, verder
'ingekleurd' door de verschillende sterrebeelden waar de maan op dat moment 'in
staat'. Vraag ons niet naar de details. De boekjes leggen het elk
jaar opnieuw weer geduldig uit, maar onze ogen dwalen steeds maar af naar die schitterende
ouderwetse kleurenfoto's en hun bijschriften. Een vroege veertiger,
tuinbroek op half zeven, staat in een houten ton te roeren. Bijschrift: "Graf von Finckenstein dynamisiert die
Substanzen für das Fladenpräparat".
Vooruit, hier is hij zelf:
Dalende maanbaan
Maar niet alleen voor de foto's, ook voor de maanstanden van Maria Thun hebben we een zwak. Op dezelfde manier als waarop
we het prettig vinden om te geloven dat het enorm zou helpen om Die Kunst der Fuge van Bach in de
wijngaard voor de planten te spelen. Of Philip Glass, The Hours, soundtrackversie. Als die muziek de tuin ook maar half zoveel
plezier zou geven als haar tuinierster, zouden we wereldwijnen maken. Easy. Het
proberen is er echter nog niet van gekomen.
Maar nu de maan. Je hebt wassende, volle, afnemende en nieuwe maan. Die moet je vergeten. Het gaat over iets anders. Zoals de zon in de zomer hoog aan de hemel staat, en in de winter laag, doet de maan dat ook, maar dan niet met een jaarcyclus, maar iedere maand. Per maand heb je dus een stijgende maanbaan, een hoogste stand, een dalende maanbaan en een laagste stand. Aan de hemel. Die indeling in perioden van stijgende maanbaan en dalende maanbaan blijkt wat Thun betreft van belang te zijn voor groei en bloei, snoei, oogst en verplanten.
Simpel gezegd kun je het zó zien, dat bij dalende maanbaan de levensenergie van de plant, wat dat precies ook is, zich terugtrekt richting stam en wortels. Bij een stijgende maanbaan gaat diezelfde vitaliteit meer naar de takken, bloemen en vruchten. Een soort eb en vloed dus, waar de maan toch al beroemd om was, maar nu voor de 'energetische' levenssappen van de plant. Snoeien, zo is uitgezocht, kan nu verreweg het best gebeuren bij dalende maanbaan, anders knip je samen met de takken ook allemaal vitale energie weg.
Het systeem is proefondervindelijk verder en verder uitgewerkt, tot je behalve de beide maanbanen, ook invloeden kunt onderscheiden die goed zijn voor juist de wortels, of het blad, de bloemen of de vruchten. Hoe dat zit voert hier te ver, en is ook niet waar we heen willen. Wat we de lezer willen geven, is domweg de blote bd-informatie voor de komende twee maanden. U kunt dan kiezen om uw mooiste druiven, of uw meest kwetsbare rijtjes eens officieel naar de maan en sterren te snoeien. Om eens te voelen hoe dat voelt, biodynamisch bezig zijn. Niemand die het ziet. En wie weet, misschien is het wat. De grootste wijnhuizen gingen u in elk geval voor. Dit zijn de goede tijden: hoe meer plusjes hoe beter (voor een druivenplant). Op niet genoemde dagen niet snoeien.
Januari 2013
1 - 3 : ++++
4 - 6 : +
7 : +++
8 - 9 : ++
-----------------
23 : +
24-25 : +++
26-27 : ++
28-30 : ++++
31 : +
Februari 2013
1 - 3 : +
4 : +++
5 : ++
-----------------
20-22 : +++
23 : ++
24-27 : ++++
28 : +
Tot slot willen we, hopelijk ten overvloede, benadrukken dat we niet de bedoeling hebben om de biodynamische wijnbouw op één of andere manier serieus te promoten. We vinden het leuk om u te informeren over een niet onbelangrijke, vrij sjieke, vooral buitenlandse trend in de wijnbouw. Met daarbij een kleine hands-on introductie. Maar zoals gezegd: waar we zelf in geloven, bij de omgang met planten en wijnen, is een dieperliggende instelling, van laten we zeggen 'zorgzame aandacht'. En als het bij uw temperament past om die aandacht vorm te geven naar de bd-beginselen: uitstekend. Als u een andere favoriete modus van zorg en aandacht heeft - ook geweldig. Het is wat ons betreft niet de uitwerking die telt, maar de inborst. Het hart! De liefde! En zo scheren we dan toch nog even gevaarlijk dicht langs een kerstgedachte ;-) .
Als we elkaar niet meer treffen: fijne feestdagen. Na vandaag worden de dagen weer langer. Groet, Jet.
