Biodynamische wijnbouw
Beste Peter,
Er zijn in Nederland nog weinig systematische en langjarige ervaringen met biodynamische wijnbouw. In het buitenland al wel. De buitenlandse aandacht was zeker in het begin voor een groot deel door de nood gedreven. De meest prestigieuze domeinen van de Bourgogne zagen hun kapitaal, namelijk de bodem, kapot gaan aan koper en insecticiden, waardoor de structuur onomkeerbaar verloren dreigde te gaan, en de hele Cote d’Or qua bodemleven in feite allang een ecologische woestijn was geworden. Kostbare wijnhuizen als het Domaine Leroi schakelden over op strikt bd, en ook het naastgelegen Domaine de la Romanée Conti heeft onlangs zijn tractoren ingeruild voor trekpaarden. In Frankrijk is de grote voortrekker ex-bankdirecteur Nicolas Joly (zie hieronder), in de Elzas is Olivier Humbrecht van Zind-Humbrecht een belangrijke, prestigieuze pionier.
Er zijn voor de biodynamische plantenteelt in algemene zin, in feite twee bronnen. De eerste is Rudolf Steiner, vooral zijn Landbouwcursus uit 1924 (ook in het Nederlands als boek te koop). Bij Steiner zul je echter niets specifieks over de druiventeelt en wijnbereiding vinden, alleen al omdat hij het zacht gezegd niet eens was met het consumeren van alcohol überhaupt. Sommige alinea’s in zijn boeken hierover zijn niet mis te verstaan.
Gelukkig heeft de huidige biodynamiek ook een tweede bron of autoriteit: in de persoon van de Duitse Maria Thun, die aan het prachtige riviertje de Lahn al tientallen jaren proefvelden heeft waar ze op grote schaal experimenteert met Steiners verschillende bd-preparaten, in combinatie met met name de stand van maan en sterren. Dit laatste is tevens haar grote bijdrage aan het bd-gedachtegoed: ze heeft de opmerkingen van Steiner over de invloed van de hemellichamen opgepakt, en het uitzoeken hoe het precies zit met die astronomie (géén –logie) heeft ze tot haar levenswerk gemaakt. Daarnaast zal ze ook de bd-geschiedenis ingaan als de uitvindster van een nieuw en werkzaam preparaat, naast diegene die door Steiner gesuggereerd zijn.
Deze Maria Thun nu, heeft wel degelijk over de wijnbouw geschreven. Opgepord door met name de bovengenoemde Nicolas Joly en zijn Franse vereniging, heeft ze in haar boek een hoofdstuk ingeruimd over de wijnbouw. Het gaat dan over het soort preparaten die goed zijn om de bodem te verbeteren of goed te houden; de bespuitingen met kruidenthee’s en kiezel etc. op de druivenstokken, en over de beste tijden om te snoeien en met de druiven in de weer te zijn, in het licht van maan en planeten.
Het boek van Thun heet Hinweise aus die Konstellationsforschung, für Bauern, Wein- und Obstbauern, Gärtner und Kleingärtner. ISBN 3-928636-09-X. Te vinden op Amazon. de of misschien ook Bol .com.
Nicolas Joly heeft ook een aantal boeken over zijn ervaringen met de applicatie van bd-principes in de wijnbouw geschreven. Ik weet niet hoe goed je Frans is, maar ik lees hem in Duitse of Engelse vertaling. Bijv. What is biodynamic wine? Of, ander boek, in het Duits: Beseelter Wein. Hij heeft onlangs ook een nieuw boek op de markt gebracht, zie Amazon of Bol.
Dit is de literatuur die ik je kan aanbevelen, plus een goede inleiding in de bd-land- en tuinbouw in het algemeen. Ik heb alleen Steiner gelezen, maar er zijn ook veel toegankelijker Nederlandse boeken over te krijgen. Zoëentje hoort zeker bij je bagage.
Mijn eigen ervaringen beperken zich tot het snoeien naar de maan- en sterrenkalender van Maria Thun. Mijn druiven zien er gezond uit, en de wijnen, als Rieslings gevinificeerd (mijn druiven zijn nazaten van de Riesling) zijn zeer naar m'n smaak.
Dus we gaan er mee door, al was het maar voor de gezelligheid!
(NB: het bovenstaande is de tekst van een e-mail die ik schreef als antwoord op een vraag over bd in de Nederlandse wijnbouw.)
Copyright (c) Jet Wester 2012
