Solaris deel I
Solaris is echt een septemberdruif. Het is de eerste druif
die geoogst wordt - samen met misschien de blauwe Rondo (smaakprofiel richting
Bourgogne; fruitig rood). Beide soorten
zijn ingekruist met de Chinese vitis
amurensis, die zorgt voor een vroege rijping, prachtig groot, gezond blad
en hoge resistentie tegen schimmels.
Solaris is zelfs zo 'pflegeleicht' in de wijngaard dat hij ook
bij uitstek geschikt is voor een biologische of zelfs biologisch-dynamische
teelt. Onze wijnbouwbroeder Sijmen Brandsma van de bd-tuinderij Land- en Boschzigt in 's Graveland bij Hilversum (u misschien nog bekend van
zijn vaste rubriek in het radioprogramma Vroege Vogels)
heeft om die reden zijn hele
wijngaard van een halve hectare ingericht met alleen Solaris. Zijn tuin levert een
uitstekende wijn voor bij één van zijn andere specialiteiten, namelijk een
groot veld asperges. Zie voor zijn behóórlijk idyllische bedrijf, waar je ook op bezoek kunt (grote eigen bd-winkel, ons soort vriendelijk terrasje): http://www.landenboschzigt.nl/
Lange rijping
Solaris is als gezegd een vroege druif. En dat biedt mogelijkheden. Want een vroege rijping kan gebruikt worden voor een lange rijping. Solaris wordt dan ook meestal pas geoogst wanneer hij zo rond de 100 Oechsle zit - dat wil zeggen zo'n 260 gram suiker per liter heeft (dat is meer dan een half pond suiker per enkele liter!), goed voor een potentieel alcoholgehalte (dus: als alle suiker vergist wordt) van zo'n 14%.
Wijnvrienden weten dat een witte wijn van 14% eigenlijk al te
hoog in z'n alcohol zit, in elk geval gevaarlijk hoog: de wijn zal in deze
regionen snel branderig gaan smaken. Dat is dan ook niet waarom je Solaris zijn
gang laat gaan. Er zijn drie andere, goede redenen.
De eerste is: Solaris kan tijdens de vergisting goed worden
afgestopt, zodat er naast een normaal alcoholgehalte, nog een flink
restzoet overblijft voor een natuurlijke (!) halfdroge of halfzoete wijn - of zelfs
een zoete dessertwijn.
In de tweede plaats kan Solaris natuurlijk ook gewoon dóórgegist worden, tot hij inderdaad bijna op zijn volle 14% alcohol uitkomt. In plaats van hem in die hoedanigheid te bottelen, kun je hem nu een jaar of anderhalf op barrique, op eikenhout lageren. Het hoge alcoholgehalte zorgt voor een goede weerbaarheid tegen micro-biologisch onheil, zo'n lange tijd op het houten vat, terwijl je op barrique per jaar ook gerust een hele procent alcohol verliest, die vervluchtigt door de poriën van het vat, naar buiten. Het resultaat na anderhalf jaar is een Chardonnay-achtige wijn, mellow en met een voor de liefhebbers exquisiete vanilletoon. En een goed alcoholpercentage. De coöperatie van Achterhoekse wijnbouwers, in zijn hoogtij-dagen, heeft met zulke barrique-Solarissen prijzen gewonnen.
De derde, en zeker niet de minste deugd van een hoog-alcoholische Solaris is: het is mede om die reden een uitstekende blendingpartner voor andere witte rassen, met name voor Johanniter. Solaris geeft een vrij neutraal smaakprofiel, á la Chardonnay, waardoor hij op een niet opdringerige manier interessante complexiteit (tonen richting hazelnoot en ananas, bij warmere vergisting exotisch fruit, mango etc.) toe kan leveren aan de cuvée. Johanniter nu, zit als Rieslingtype vaak wat lager in zijn alcohol. Vergelijk de top-Rieslings van de Moezel, die vaak zo rond de 10% zitten (bij volle, glorieuze rijpheid!). Wanneer Solaris de blendingpartner wordt, hoeft Johanniter nu niet gechaptaliseerd te worden vóór vergisting: er hoeft dus geen suiker bij. De blend met Solaris geeft later hoe dan ook voldoende alcohol. (Hetzelfde trucje geldt ook voor de zuurgraad. Solaris zit bij 100 Oe. een stuk lager in zijn zuren dan welke Johanniter ook; een blend geeft opnieuw een uitstekende natuurlijke zuurbalans aan het geheel, dus zonder ontzuring van Johanniter.)
Een Nederlandse Solaris-Johanniterwijn van deze complexiteit, en deze natuurlijke productie,
heeft onlangs bij een prestigieuze wijnkeuring in Duitsland de eerste prijs
gekregen, zie onze eerdere bijdrage getiteld Wijnprijs in de rubriek Smaak
op dit weblog.
Strowijn
Solaris heeft zoals we zagen een flink hoog suikergehalte.
Maar misschien nog net niet hoog genoeg voor de meest complexe soorten zoete
wijn, zoals bijvoorbeeld een TBA oftewel een Trockenbeerenauslese. (Duitse wijnbouw-woorden
zijn vaak machtig. Ganztraubenpressung. Stummschwefelung. Dickmaulrüssler. Kupferab-schlußspritzung.) Of een Sauternes-achtige bonbon van een
wijn. Maar dat zou volgens ons wel kunnen.
Op deze plek willen we de Nederlandse wijnbouwers dan ook van harte
opporren voor een experiment. We kunnen gaan proberen wat men in Oostenrijk aan
de Neusiedlersee wel doet: de geoogste trossen, in ons geval van Solaris, op stro-matten, in tijdelijke tunnelkassen
(zonder openingen voor wespen) een week of drie tot zes laten indrogen, waarmee
gedeeltelijk hetzelfde effect wordt bereikt als bij de edele botrytis: de bessen
verliezen een hoop water, maar geen suiker, en ook geen aroma's. Een dergelijke, geconcentreerde strowijn zou een
interessante aanvulling op het assortiment kunnen worden. Kleine flesjes, mooie
prijs. Indrukwekkende dessertwijn. En natuurlijk verkregen, mind you.
Vanwege die natuurlijkheid zou deze methode misschien ook te prefereren zijn boven kunstmatig verkregen ijswijnen (trossen in de vriescel, persen bij minus 8 graden: ook dan blijft water achter, want nog ijs). Hoewel we laatst ook een qua smaak zéér overtuigende kunstmatige ijswijn proefden, cadeau kregen zelfs, bij wijngaard Domein Hof te Dieren te Dieren. Wijnbouwer Youp Cretier maakt zelfs ook een natuurlijke ijswijn, wanneer de winter het toestaat. Geweldige initiatieven. Zie http://www.domeinhoftedieren.nl/
Vanwege die natuurlijkheid zou deze methode misschien ook te prefereren zijn boven kunstmatig verkregen ijswijnen (trossen in de vriescel, persen bij minus 8 graden: ook dan blijft water achter, want nog ijs). Hoewel we laatst ook een qua smaak zéér overtuigende kunstmatige ijswijn proefden, cadeau kregen zelfs, bij wijngaard Domein Hof te Dieren te Dieren. Wijnbouwer Youp Cretier maakt zelfs ook een natuurlijke ijswijn, wanneer de winter het toestaat. Geweldige initiatieven. Zie http://www.domeinhoftedieren.nl/
Copyright (c) Jet Wester 2012
