Vitis vinifera
Er zijn tot vandaag wijndocenten, die hun cursisten de vraag voorleggen:
"Waarom mag Nederland geen wijnland genoemd worden?"
Antwoord: "Omdat de druiven hier niet behoren tot de edele Vitis vinifera."
Dure cursussen, echte certificaten.
Waar te beginnen? In het verleden is een aantal belanghebbenden er in geslaagd om sommige taxonomisch volstrekt volwaardige druivenrassen in
een verdomhoek te krijgen. Tijdelijk althans. Het zouden bastaarden zijn. Inferieure rassen.Volker Jörger, bioloog en taxonoom ('soorten-deskundige'), tevens hoofd van de ontwikkeling van rassen bij het Duitse Staatlichte Weinbauinstitut, bond deze kat al jaren geleden de bel aan, liet zien dat dit wetenschappelijk onzinnig was, en kreeg indertijd eerst het Duitse Bundessortenamt mee, daarna het UPOV, de internationale organisatie voor de bescherming van soorten, zie bijvoorbeeld
Daarna volgde in 2008 de Franse wijnwet, met een arrest: het "Arrêté du 18 avril 2008", waardoor een 20-tal geweerde rassen, per direct tot de Franse wijngaarden moest worden toegelaten, als kwaliteitsdruiven voor de wijnbouw. Waaronder de ook in Nederland welbekende rassen Maréchal Foch, Léon Millot en Chambourcin.
Kortom: alles wat Vitis vinifera is, kan internationaal inmiddels ook gewoon Vitis vinifera heten, met alle rechten en versierselen daaraan verbonden. Vitis vinifera zelf wordt daarbij gedefinieerd door zijn eigen specifieke, morfologische plantkenmerken, zoals de toppen van de uitlopers, bladstelling, opeenvolging van 'tentakels', etc.
Eén klein voorbeeld, om te laten zien hoe specifiek het allemaal is. Vitis vinifera heeft tegenover elk blad een tentakeltje: de 'handjes' waarmee de plant, als bosliaan, zijn omgeving 'vastpakt'. (In het Nederlands officieel 'rank' genoemd, maar dat is verwarrend, bijvoorbeeld vanwege ons woord 'druivenrank' voor scheut of plant. Vandaar hier ook 'tentakel'.) Hier een foto:
Zoals u bekend zal zijn, groeien uit sommige van deze tentakeltjes bloemtrossen, uit andere niet - maar het is biologisch, in aanleg hetzelfde 'ding'. Bij Vitis vinifera is de opeenvolging van deze tentakels, deze 'ranken' aan een scheut, typerend discontinu. Elke derde knoop op de scheut, mist een eigen tentakeltje of 'rankje', tegenover het blad. Dat betekent dat er ook niet méér trossen dan twee direct boven elkaar voorkomen. Bij drie trossen aan dezelfde scheut wordt dus altijd ergens een knoop 'geschrikkeld'. Bij Vitis labrusca, een andere soort dan Vitis vinifera, is deze opeenvolging van 'rankjes' juist wel continu. Continuïteit van rankjes, of niet, is daarmee een soort-kenmerk, en een demarcatie tussen Vinifera en Labrusca. We zullen u niet vermoeien met nog meer details en demarcaties, maar de moraal is als volgt, in een ferm lettertype:
1) Er is geen Nederlands wijndruivenras dat op grond van zijn morfologische kenmerken buiten de boot van de soort Vitis vinifera valt.
2) Wat een Vitis vinifera is, wordt bepaald door de morfologische kenmerken van Vitis vinifera.
De mensen in de Nederlandse wijnwereld die het aardig vinden om onze wijnbouw, liefst voor het front van een groep cursisten een trap naar beneden te verkopen, doen er goed aan hun pijlen voortaan te richten op de smaak van de Nederlandse wijnen. In dat domein kun je immers zeggen wat je wilt - je hoeft ze nieteens geproefd te hebben. Met dom gepapegaai over de taxonomie van Vitis vinifera - alsof men daar kennis van had - maakt men zich anno 2013 aantoonbaar belachelijk.
Zie voor een beetje achtergrond, en het aandeel van Volker Jörger, bijvoorbeeld ook: http://www.ithaka-journal.net/piwis-werden-salonfahig-regent-solaris-lunaris-co
Voetnoot
De feiten in dit stuk hebben inmiddels ook officieel hun neerslag gekregen, en de meeste van onze schimmeltolerante rassen staan inmiddels in de (bindende) EU-richtlijnen ook formeel gewoon te boek als Vitis vinifera: Johanniter, Souvignier Gris, Solaris, Muscaris, Merzling, Monarch, Cabernet Cortis, Regent en Bronner. Dit zijn allemaal soorten die in Freiburg zijn ontwikkeld. Van de soorten van de Zwitserse plantenveredelaar Valentin Blattner zijn recentelijk de soorten Cabertin, Pinotin en Cabernet Jura en Cabernet Blanc volgens dezelfde bindende EU-richtlijnen formeel als Vitis vinifera te boek gesteld; de soorten Cabernet Noir en Cal. 6-04 volgen binnenkort.
De mensen in de Nederlandse wijnwereld die het aardig vinden om onze wijnbouw, liefst voor het front van een groep cursisten een trap naar beneden te verkopen, doen er goed aan hun pijlen voortaan te richten op de smaak van de Nederlandse wijnen. In dat domein kun je immers zeggen wat je wilt - je hoeft ze nieteens geproefd te hebben. Met dom gepapegaai over de taxonomie van Vitis vinifera - alsof men daar kennis van had - maakt men zich anno 2013 aantoonbaar belachelijk.
Zie voor een beetje achtergrond, en het aandeel van Volker Jörger, bijvoorbeeld ook: http://www.ithaka-journal.net/piwis-werden-salonfahig-regent-solaris-lunaris-co
Voetnoot
De feiten in dit stuk hebben inmiddels ook officieel hun neerslag gekregen, en de meeste van onze schimmeltolerante rassen staan inmiddels in de (bindende) EU-richtlijnen ook formeel gewoon te boek als Vitis vinifera: Johanniter, Souvignier Gris, Solaris, Muscaris, Merzling, Monarch, Cabernet Cortis, Regent en Bronner. Dit zijn allemaal soorten die in Freiburg zijn ontwikkeld. Van de soorten van de Zwitserse plantenveredelaar Valentin Blattner zijn recentelijk de soorten Cabertin, Pinotin en Cabernet Jura en Cabernet Blanc volgens dezelfde bindende EU-richtlijnen formeel als Vitis vinifera te boek gesteld; de soorten Cabernet Noir en Cal. 6-04 volgen binnenkort.
Copyright (c) Jet
Wester 2013
